MİTRAL KAPAK PROLAPSUSU (SARKMASI)
Kalbimizin sol kulakçık ve karıncığı arasında ön ve arka olmak üzere iki yaprakçıklı mitral kapakçık bulunmaktadır. Mitral kapak sarkması (MKP), kalbin sol karıncığının kasılması esnasında kapalı olan mitral kapakçıkların bir veya ikisinin kan basıncın etkisi ile sol kulakçığa doğru kabarmasıdır.
Kapakçık sarkması olguların 2/3’sinde arka yaprakçıkta görülmektedir. Mitral kapakçığın histolojik yapısındaki bozukluk nedeniyle yaprakçıklarda genişleme ve yaprakçıkları tutan paraşüt ipliği tarzındaki yapılarda incelme ve kopmalara bağlı mitral yetmezliği (mitral kapaktan kanın geri kulakçığa kaçması) görülmektedir.
Bu durum kalp anamolileri içinde en sık görülen ilerleyici dejeneratif hastalığı olup, sıklıkla kapak cerrahisi gerektirebilmektedir.
Kapak sarkması genel olarak ise toplumun %5’inde görülmektedir. Ancak bayanlarda 5 misli daha sık görülmekte olup, 20-30 yaş arasındaki bayanlarda bu oran %35’e kadar yükselmektedir.
Mitral kapak sarkması genel olarak çok iyi karekterli bir hastalık olarak bilinmekle birlikte, mitral kapak yetmezliği, kapak iltihabı ve aritmi gibi potansiyel komplikasyonları barındırır.
İzole ciddi mitral yetmezliği olgularının %40-65’nde neden mitral kapak sarkmasıdır. Hastalığın tanısı konulduktan sonra ciddi mitral yetersizlik gelişme süresi ortalama 25 yıl kadardır. Vakaların önemli kısmında kapakçıkları tutan kordalarda (iplikçiklerde) rütür (kopma) gelişmekte ve buna bağlı olarak prolapsusta ciddi artış görülür. Hastanın şikayetlerinde ani olarak çok artış görülür. Bu şikayetlerin başında ciddi nefes darlığı, çabuk yorulma, çarpıntı ve çeşitli ritim bozuklukları görülür. Bu hastalarda cerrahi müdehale geciktirildiği taktirde kalp performansında ciddi bozulmalar gelişir.
Mitral kapak sarkması çok sayıda bağdokusu hastalığı, kalp ve genetik anamolliler ile birlikte görülmektedir.
Hastaların %15-20’sinde kapaktaki problemlerin ilerlemesine bağlı cerrahi tedaviye ihtiyaç duyulan ciddi mitral yetersizliği gelişir.
Mitral kapak prolapsusunda Semptomlar
- Çarpıntı
- Ritim bozukluğu
- Efor esnasında halsizlik
- Çabuk yorulma
- Bayılma
- Baş dönmesi
- Göğüs ağrısı
- El ve ayaklarda soğukluk
- Panik atak, anksiyete
Mitral kapak prolapsusunda tanı
Mitral kapak sarkmasında tanı; EKO’da kapakçıklar kapandığında kapakçıkların tutunduğu halkadan 2-3mm taşma göstermeleri ile konulmaktadır. Aynı zamanda mitral yetmezliği’nin derecesi ve kalp boşlukları değerlendirilir.
Mitral kapak prolapsusu İnfektif endokardit ve antibiyotik proflaksisi
mitral kapak sarkmasında kapakçık iltihabı oldukça sık olarak gelişmektedir. Endokarditli olguların %25-30’undan sorumlu tutulmaktadır. Bundan dolayı bu hastalarda diş, gastrointestinal, ürolojik, jinekolojik veya benzeri girişimler öncesi mutlaka antibiyotik proflaksisi uygulanmalıdır. İşlemden yaklaşık 1 saat once oral tablet uygulaması yeterli olmaktadır.
Mitral kapak prolapsusu ve ritim bozukluğu
Kapak sarkmalarında ritim bozuklukları oldukça sık olarak gözükmektedirler. Bunlar basitten hayati risk yaratan ritim bozukluklarına kadar değişmektedir. Bunlara bağlı, çarpıntı, bayılma, inme, ani ölümler gelişebilmektedir. Prolapsusa ciddi mitral yetmezliğinin eşlik ettiği olgularda ani ölüm görülme sıklığı çok artmaktadır.
Bu ciddi aritmiler ve ani ölümlerden prolapsusa bağlı yaprakçığı tutan ipilikçiklerin tutunduğu kalp adelesinin gerilmesinin neden olduğu düşünülmektedir.
Mitral kapak prolapsusunda tedavi
Mitral kapak sarkması olan fakat şikayeti ve mitral yetmezliği olmayan olgular 2-4 yıllık takibe alınırlar.
Şikayeti olan ve mitral yetmezliği ciddi olmayan olgular yıllık takibe alınırlar.
Göğüs ağrısı, çarpıntı, baş dönmesi, halsizlik gibi şikayetleri bulunan hastalara beta bloker ve sakinleştirici ilaçlar başlanır.
Semptomatik ve ciddi mitral yetmezliği olan hastalarda kapak onarımı veya protez kapakla değiştirlmesi gerekir.
Dr.İlhan Gölbaşı