KALP KAPAKÇIK İLTİHAPLARI (ENDOKARDİTLER)

Endokarditler kalp boşluklarının iç tabakasının ve kalp kapakçıklarının iltihabıdır. Endokarditler genellikle ağızdan, diş, üriner system, cilt gibi vücudun başka bölümlerindeki bakteri veya mantar enfeksiyonlarının kan akımı ile kalbe gelmesine bağlı olarak gelişmektedir. Kalbin iç tabakası olan endokart ve kapaklara enfeksiyon yerleşerek buralarda ciddi hasara yol açarlar.

Kalbe yerleşen bu enfeksiyonlar kısa sürede etkili bir şekilde tedavi edilmezlerde kalp kapakçıklarında ciddi hayati problemlere neden olurlar.

Şekil: Kalp kapağında enfeksiyon (vejetasyon)

Endokardit Semptomları

Endokarditler neden olan mikroorganizmaya bağlı olarak yavaş veya ani olarak gelişebilmektedir. Endokarditli hastalarda en sık karşılşılan semptomlar;

• Ateş, titreme
• Halsizlik, bitkinlik
• Kas ve eklem ağrıları
• Gece terlemesi
• Nefes darlığı
• Solunumla göğüs ağrısı
• Bacaklarda, ayakta, karın da ödem
• Açıklanamayan kilo kaybı
• Cilt lezyonları
• Parmaklarda cilt altında nodüller görülmektedir.

Endokardit açısından risk taşıyan hastalar bu tarzda sikayet ve semptomlarda doktora en kısa sürede müracat etmelidirler.

Endokardit nedenleri

Çok çeşitli odaklardan dolaşıma giren enfeksiyonlar hasarlı kalp dokusuna veya kalp kapakçıklarına yerleşirler. Bu tablo özellikle vücut savunmasu zayıflamış hastalarda gelişmektedir. En sık bakteriler neden olmakta olup, nadir olarak mantar ve diğer mikroorganizmalar neden olmaktadır.

Enfeksiyonlar, ağız içerisindeki enfeksiyonlardan, diş eti hasarından, diş fırçalaması ve diş çekimi esnasındaki esnasındaki kanamalardan bulaşabilmektedir.

Enfeksiyonun diğer nedenleri arasında ciltte yeralan enfekte yaralar oluşturmaktadır. Diğer az görülen nedenleri arasında; cinsel yoldan bulaşan hastalıklar, ve bağırsak inflamasyonuna yol açan hastalıklar yeralmaktadır.

Diğer nedenler arasında vücuda sıvı vermek için veya vücuttan idrar veya başka sıvıları uzaklaştırmak için kullanılan kataterlerin uzun süre tutulmasına bağlı olarakta da gelişebilmektedir.

Gençler tarafından iğnelerle vücudun çeşitli yerlerine takılan objelere bağlı gelişebilmektedir.

Damardan eroin, kokain gibi uyuşturucu madde enjeksiyonları esnasında steritileye dikkat edilmediği için gelişebilir.

Endokardit Risk faktörleri

Endokardite neden olan pek çok problem bilinmesine ragmen en önemlilerini;

• Kalpte öncesinde kapak problemi olması,
• Daha önceden kalp kapağındaki problem nedeniyle suni protez kapak takılmış olması
• Doğumsal kalp anamolisinin olması oluşturmaktadır.
• Damardan uyuşturucu madde enjeksiyonları

Endokardit Komplikasyonları

Endokardite bağlı spesifik vejetasyon dediğimiz enfeksiyon ve hücrelerden oluşan bir yumak oluşur. Bu yapılar bulundukları kapakçıkta harabiyete yol açarlar, parçalanarak kan akımı ile beyini akciğerler, karın içi organlar veya ekstremitelere doğru yayılabilir ve yerleşirler. Bunlara bağlı olarak;

• Kalp kapaklarında deformasyon ve buna bağlı olarak kalp yetmezliği gelişebilir.
• Beyine yerleşmesine bağlı, beyin absesi, kuvvet kaybı, şuur bulanıklı veya kaybı ve felç gelişebilir.
• Akciğer embolisi gelişebilir
• Dalak absesine veya böbrek te enfeksiyona neden olabilir.

Endokardit proflaksisi (Önleme)

Risk faktörüne sahip olan kimseler çok çeşitli diş veya tıbbi girişimlerden önce mutlaka antibiyotik kullanmaları gerekmektedir. İşlem öncesi zararlı bakteriler ortadan kaldırılır.

Ağız hijenine dikkat edilmeli, düzenli olarak temizlenmelidir. Ağız içi enfeksiyonlar etkili şekilde tedavi edilmeli ve düzenli olarak ağız içi muayenesi yapılmalıdır.

Kalp kapakçık ameliyatı öncesinde ağız içerisindeki enfeksiyon odakları, çürük dişler ortadan kaldırılmalıdır.

Antibiyotik proflaksisi işlemden yaklaşık bir saat once ağızdan penisilin tablet kullanılır.

Dr.İlhan Gölbaşı