KORONER BYPASS SONRASI VİAGRA VE BENZERİ İLAÇLARIN KULLANIMI

Cinsel hayat sağlıklı her birey için hayatın vazgeçilmez önemli bir faliyetidir. Bu faliyetin bozulması sıkıntı verici bir durum yaratır.

Bunlar, hormonal bozukluklar ve ilaçların yan etkisinden, damar hastalıklarına, nörolojik hastalıklardan, psikolojik rahatsızlıklara kadar pek çok faktöre bağlı olarak gelişebilmektedir. Koroner bypass sonrası ise erektil disfonksiyonun (impotans) çok çeşitli nedenleri bulunmaktadır. Koroner bypass sonrası hastanın göğüs ön duvarında ve bacaktan damar çıkarılması için yapılan büyük kesiler ciddi psikolojik travma etkisi yaratmaktadır. Bu süreçte hastaların en son düşündükleri şey cinsel faliyetler olmaktadır. Göğüs kemiğinin iyileşme süreci yaklaşık 1.5-2 aylık süreci kapsamaktadır. Erken dönemde hastanın kendisinde ve partnerinde kemiğin ilişki esnasında zarar göreceği korkusu yaratır. Fakat bu süre dışında gerçekleştirilen cinsel eylemlere bağlı herhangi bir travma söz konusu olmamıştır.

Koroner bypass sonrasında geç dönemde organik bir neden olmaksızın çeşitli kalp ilaçlarının yan etkisine veya ameliyatın psikolojik etkisine bağlı impotans gelişebilmektedir.

Koroner bypass sonraki ilk 2 ay tamamlanıncaya kadar hastaların bedensel ve cinsel faliyetleri kısıtlanmaktadır. Hastalar sıklıkla cinsel ilişki esnasında kalp krizi atağı geçirme endişesi duyarlar. Bundan sonraki süreçte bypass esnasında takılan damarlar ile ilgili problem söz konusu değilse her türlü bedeni ve cinsel faliyette bulunabilmektedir.

Ancak hastalarda koroner bypass sonrası ilerleyen aylarda eforla göğüs ağrısı, nefes darlığı ve çabuk yorulma gibi semptomlar gelişiyorsa, bu hastalara egzersiz testi yaptırılarak kontrolerinin sağlanması faydalı olacaktır. Egzersiz testinde sorun saptanmazsa cinsel faliyetlerde de hiç bir kısıtlama söz konusu olmaz.

Koroner bypass öncesi normal olan fakat operasyon sonrası geç dönemde impotans gelişen hastalarda bunun nedenini kullanılan ilaçlar veya psikolojik bozukluklar oluşturmaktadır.Örneğin betabloker benzeri tansiyon ilaçları cinsel fonksiyonlarda bozulmaya neden olabilmektedirler.

Bu kişilerde cinsel fonksiyon bozuklukları sıklıkla Viagra ve benzeri ilaç kullanımları ile desteklenmektedir.

Cinsel performans artırıcı ilaçların etki mekanizması

Kişiler cinsel olarak uyarıldıktan sonra penis korpus kavernozumdan nitrik oksit (NO) salınır. NO ise guanilaz siklaz enzimini aktive ederek CGMP düzeyini artırarak düz kasları gevşetir.

Şekil 1. Sildenafil'in ereksiyona etkisi

Kavernöz sinüslerdeki arterlerin gevşetilmesi ile kanla dolması sağlanır. Bu esnada venlerde kan hapsedilir. Böylece penis ereksiyon haline geçer.

Şekil 2. Ereksiyon mekanizması

Cinsel performans artırıcı ilaçlar, sildenafil sitrat (Viagra), vardenafil (Levitra), tadalafil (Cialis) NO ve cGMP üretimini uyararak etkili olurlar.

Viagra kullanımı esnasında en sık görülen yan etkilerin başında baş ağrısı, yüzde kızarma gelmektedir.

Viagra ve benzeri ilaçlar, yüksek tansiyonda, koroner damar hastalığında ve kalp yetmezliğinde kullanılabilmektedir.

Ancak Viagra ile birlikte nitrat ve benzeri ilaç kullanımı tansiyonda ciddi düşmeye neden olabilmektedir. Bundan dolayı bu hastalarda sildenafil ve vardenafil kullanmadan 24 saatlik sürede, tadalafil için ise 48 saatlik süre içerisinde koroner damar genişleticisi olarak kullanılan nitrat-nitrogliserin kullanılmamış olması gerekmektedir. Bu ilaçların birlikte kullanılmalarına bağlı çok sayıda ölüm vakası bildirilmiştir.

Bu ilaçlar, prostat için de kullanılan alfa bloker ilaçları dahil bütün tansiyon ilaçları ile birlikte kullanılabilmektedir.

Viagra kullanımına bağlı kalp krizi veya benzeri kalp ile ilgili problemler görülmemektedir.

Sonuç olarak, koroner bypass sonrası cinsel fonksiyon bozukluğu nedeniyle kullanılan ilaçlar, mutlaka doktor kontrolünde kullanılmalı ve nitratlar ile kullanımlarına çok dikkat edilmelidir.

Dr.İlhan Gölbaşı